Triển lãm Asian Artists in Paris 1920s–1940s tại National Gallery Singapore đã khép lại trong sự tiếc nuối của công chúng, song dư âm mà nó để lại vẫn còn vang vọng. Đây là một dịp hiếm hoi để khán giả được chiêm ngưỡng hàng trăm tác phẩm của những nghệ sĩ châu Á từng khẳng định tên tuổi tại Paris đầu thế kỷ XX, trong đó mỹ thuật Đông Dương nổi bật với dấu ấn đặc biệt.
Giữa không gian trưng bày, bức “Người quay sợi” (La Fileuse, 1930–1940) của họa sĩ Vũ Gia hiện lên như một lát cắt thanh bình của đời sống Việt Nam. Trên chất liệu lụa, tác phẩm khắc họa hình ảnh một thiếu nữ ngồi bên khung quay sợi, phía sau là chậu địa lan và khung trời thoáng đãng. Những nét vẽ uyển chuyển, tiết chế trong màu sắc nhưng giàu sức gợi đã đưa người xem trở về một không gian tĩnh lặng, nơi vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt được tôn vinh với tất cả sự dịu dàng và mộc mạc.
Vũ Gia (1900 – 1976) là một trong những gương mặt đặc biệt của mỹ thuật thời kỳ Đông Dương, gắn bó sự nghiệp tại Paris từ thập niên 1930. Ông là thành viên Hội Mỹ thuật Pháp (Société des Artistes Français) và từng đoạt Huy chương Vàng tại Triển lãm Quốc tế Paris 1937. Với tranh lụa và sơn mài, Vũ Gia đã kiến tạo một diện mạo nghệ thuật vừa mang tinh thần Á Đông, vừa thấm nhuần kỹ thuật hiện đại phương Tây.
Theo thông tin từ nhãn trưng bày, tác phẩm “Người quay sợi” được sáng tác khoảng 1930–1940, chất liệu màu nước trên lụa. Hiện tác phẩm thuộc bộ sưu tập quốc gia Pháp (Centre national des arts plastiques, FNAC 19482), được lưu giữ tại Musée du quai Branly – Jacques Chirac từ năm 2006, sau khi từng trưng bày tại Musée de la France d’Outre-Mer từ năm 1944. Đây không phải là tác phẩm duy nhất của Vũ Gia trong các bảo tàng Pháp, cho thấy sự trân trọng và gìn giữ của giới nghệ thuật quốc tế đối với di sản sáng tạo của ông.
Sự xuất hiện của bức tranh trong triển lãm tại Singapore lần này không chỉ minh chứng cho vị thế của Vũ Gia trong giới nghệ thuật quốc tế, mà còn góp phần khẳng định vị trí của mỹ thuật Đông Dương trên bản đồ thế giới – một hành trình sáng tạo vừa gắn liền với truyền thống, vừa hòa nhập sâu rộng cùng dòng chảy nghệ thuật hiện đại đầu thế kỷ XX.
Dẫu vậy, tiểu sử và sự nghiệp của Vũ Gia vẫn còn nhiều điều chưa được khám phá hết. Những dấu ấn tại Paris, các triển lãm, cùng di sản nghệ thuật để lại ở Pháp và Việt Nam chính là mạch nguồn cần tiếp tục nghiên cứu, để trả lại cho ông vị trí xứng đáng trong lịch sử mỹ thuật Đông Dương.
Maison Indochine House
